Monday, July 29, 2024

ಇದು ನಿಮ್ಮ ವಾಹಿನಿ ಕಲಾವೇದಿಕೆಯಿಂದ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ ಹಾಗೂ ವೈದ್ಯರ ದಿನಾಚರಣೆ

 ಇದೇ ಜುಲೈ 27 ಶನಿವಾರದಂದು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ನಯನ ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ ಹಾಗೂ ವೈದ್ಯರ ದಿನಾಚರಣೆ ಅಂಗವಾಗಿ ನಡೆದ 11 ನೇ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸಿಂಚನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ, ಇದು ನಿಮ್ಮ ವಾಹಿನಿ ಕಲಾವೇದಿಕೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾದ ಕಿಶೋರ್ ಕುಮಾರ್ ಕೆ.ಎಸ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಅದ್ದೂರಿಯಾಗಿ ಜರುಗಿತು. 



ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಧ್ಯಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಡಾ. ರಾಜು ಸೇಠ್ ಅವರು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.. ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಗಳಾಗಿ ಡಾ. ರಾಜು ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ, ಡಾ. ರಾಘವ್ ದಾನಿ, ಓಂ ಶಿವೋಹಂ ಚಿತ್ರದ ನಿರ್ಮಾಪಕರಾದ ಕೃಷ್ಣ, ಭರತನಾಟ್ಯ ಗುರು ಉಮಾಮಹೇಶ್ವರಿ, ಬೆಂಗಳೂರು ಉಪ ಪೊಲೀಸ್ ವರಿಷ್ಠಾಧಿಕಾರಿ ರಾಜೇಶ್ ಎಲ್. ವೈ ಹಾಗೂ ಚಂದ್ರಿಕಾ ಬಿ.ವಿ ಜೊತೆಗೆ ಇದು ನಿಮ್ಮ ವಾಹಿನಿ ಕಲಾವೇದಿಕೆಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕರಾದ ಕಿಶೋರ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.


ಮಧ್ಯಾಹ್ನ 2:30ಕ್ಕೆ ಶುರುವಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳೊಂದಿಗೆ, ಸತತವಾಗಿ ರಾತ್ರಿ ಒಂಬತ್ತು ಗಂಟೆಯವರೆಗೂ ಜರುಗಿತು. ವೀರಗಾಸೆ, ಗೊರವರ ಕುಣಿತ, ಭರತನಾಟ್ಯ, ಕರಾಟೆ, ವೆಸ್ಟರ್ನ್ ಡ್ಯಾನ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಕಲಾ ಪ್ರಕಾರಗಳು ಕೂಡ ಪ್ರದರ್ಶನ ಆಯಿತು. ಅಲ್ಲದೆ ಆಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಪಟ್ಟಂತಹ ಸಾಧಕರನ್ನ ಗುರುತಿಸಿ ಸನ್ಮಾನಿಸಲಾಯಿತು. ಜೊತೆಗೆ 60ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯರಿಗೆ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು.

Thursday, July 18, 2024

ಸೆ.28ರಂದು ಸಿಂಗಾಪೂರ್‍ನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಹಬ್ಬ

 ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರೆಸ್‍ ಕ್ಲಬ್‍ ಕೌನ್ಸಿಲ್‍ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಕನ್ನಡವನ್ನು ವಿದೇಶದಲ್ಲೂ ಬೆಳೆಸಬೇಕು ಎಂಬ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದ ವರ್ಷ ದುಬೈನಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತ್ತು. ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಸಿಕ್ಕ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಯಶಸ್ಸಿನಿಂದ ಪ್ರೇರೀತರಾಗಿರುವ ಕೌನ್ಸಿಲ್, ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್‍ 28ರಂದು ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಸಿಂಗಾಪೂರ್‍ನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಿದೆ.


ಈ ಕುರಿತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿ ಆಯೋಜಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರೆಸ್‍ ಕ್ಲಬ್‍ ಕೌನ್ಸಿಲ್‍ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡಾ. ಶಿವಕುಮಾರ್‍ ನಾಗರ ನವಿಲೆ, ಮಹರ್ಷಿ ಡಾ. ಆನಂದ್ ಗುರೂಜಿ, ಉತ್ಸವದ ರಾಯಭಾರಿ ವಸಿಷ್ಠ ಸಿಂಹ, 2ನೇ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಹಬ್ಬದ ಸರ್ವಾಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಡಾ.ಸಿ. ಸೋಮಶೇಖರ್‍, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ನಟಿ ರೂಪಿಕಾ ಮುಂತಾದವರು ಈ ಪತ್ರಿಕಾಗೋಷ್ಠಿಯಲ್ಲಿ ಹಾಜರಿದ್ದರು.

ಹೊರನಾಡ ಕನ್ನಡಿಗರನ್ನು ಬೆಸೆಯುವ ಸಲುವಾಗಿ ಪ್ರತೀ ವರ್ಷ ಒಂದೊಂದು ದೇಶದಲ್ಲಿ ಈ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈ ವರ್ಷ ಸಿಂಗಾಪೂರ್‍ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯಲಿದ್ದು, ಈ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನಗರದ ಕಲಾವಿದರಲ್ಲದೆ ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲೆಮೂಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಜಾನಪದ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಹೆಕ್ಕಿ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹಾಗೆಯೇ, ಈ ಬಾರಿಯೂ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದ ಇಬ್ಬರಿಗೆ ವಿಶ್ವಮಾನವ ಮತ್ತು ಒಂಬತ್ತು ಸಾಧಕರಿಗೆ ವಿಶ್ವಮಾನ್ಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಹಬ್ಬದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ, ದೇಶ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವ ನೂರಾರು ಕನ್ನಡಿಗರು ಭಾಗವಹಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ಮುಖ್ಯ ಅತಿಥಿಯಾಗಿ ‘ಕರುನಾಡ ಚಕ್ರವರ್ತಿ’ ಶಿವರಾಜಕುಮಾರ್ ಮತ್ತ ಗೀತಾ ಶಿವರಾಜಕುಮಾರ್‍ ‍ಭಾಗವಹಿಸಲಿದ್ದಾರೆ.


ಇಸ್ರೋ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಎಸ್‍. ಕಿರಣ್‍ ಕುಮಾರ್‍ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸದಸ್ಯರಾದ ಸುಧಾ ಮೂರ್ತಿ (ಇನ್ಫೋಸಿಸ್‍ ಫೌಂಡೇಶನ್‍) ಅವರಿಗೆ 2024ನೇ ಸಾಲಿನ ವಿಶ್ವ ಮಾನವ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಸಾದ್‍ ಗುರುಜಿ, ನಟ ದೊಡ್ಡಣ್ಣ, ಸಂಗೀತ ನಿರ್ದೇಶಕ ಗುರುಕಿರಣ್, ಗಾಯಕಿ ಮಂಗ್ಲಿ, ಜಾನಪದ ಗಾಯಕ ಕಿಕ್ಕೇರಿ ಕೃಷ್ಣಮೂರ್ತಿ, ಮಿಕ್ಕಂಗತೆ ಬೇರೆ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಆಶಾ, ಪದ್ಮಾ ನಾಗರಾಜ್‍, ಹರೀಶ್ ಕುಮಾರ್‍ ಮತ್ತು ಉಮೇಶ್‍ ಕುಮಾರ್‍ ಅವರಿಗೆ ‘ವಿಶ್ವ ಮಾನ್ಯ’ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ.



ಈ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಿದ ಕರ್ನಾಟಕ ಪ್ರೆಸ್‍ ಕ್ಲಬ್‍ ಕೌನ್ಸಿಲ್‍ನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಡಾ. ಶಿವಕುಮಾರ್‍ ನಾಗರ ನವಿಲೆ, ‘ಈ ಬಾರಿ ಸಿಂಗಾಪುರದಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಹಬ್ಬವನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಲು ತೀರ್ಮಾನಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕನ್ನಡವನ್ನು ವಿದೇಶದಲ್ಲೂ ಬೆಳೆಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಈ ಹಬ್ಬದ ಉದ್ದೇಶವಾಗಿದೆ. ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಉಳಿಸಿ, ಬೆಳೆಸುವ ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಕೊಡಿಸುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಹಲವು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ. ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವು ಘಟಕಗಳಿದ್ದು, ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆ, ರಕ್ತದಾನ, ಆರೋಗ್ಯ ಶಿಬಿರಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವ ಮೂಲಕ ಹಲವು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ’ ಎಂದರು.

ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಹಾಜರಿದ್ದ ಹಲವು ಗಣ್ಯರು 2ನೇ ವಿಶ್ವ ಕನ್ನಡ ಹಬ್ಬದ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಿದರು.

ವಾಸ್ಕೋ ಡ ಗಾಮಾನ ಮಿಥ್ಯೆ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ನೌಕಾಯಾನ ಇತಿಹಾಸದ ಸುವರ್ಣ ಅಧ್ಯಾಯ

 ವಾಸ್ಕೋ ಡ ಗಾಮಾ ವಿರೋಧಾಭಾಸ! ಯುರೋಪಿಯನ್ನರು ಕ್ರಿಸ್ಟೋಫರ್ ಕೊಲಂಬಸ್ ವೈಫಲ್ಯದ ನಂತರ ವಾಸ್ಕೋ ಡ ಗಾಮಾ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಮುದ್ರ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿದರೆಂದು ಮನ್ನಣೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

ವಾಸ್ಕೋ ಡ ಗಾಮಾ ತನ್ನ ಡೈರಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದು, ತಾನು ಪೂರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಜಾಂಜಿಬಾರ್ ನಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಡಗಿಗಿಂತ ಮೂರು ಪಟ್ಟು ದೊಡ್ಡದಾದ ಹಡಗೊಂದನ್ನು ನೋಡಿದ್ದು. ಅವನು ಆಫ್ರಿಕನ್ ಅನುವಾದಕನನ್ನು ಕರೆದು ಆ ಹಡಗಿನ ಒಡೆಯ ಚಂದನ್, ಗುಜರಾತಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಯನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದನು. ಅವನು ಭಾರತದಿಂದ ಪೈನ್ ಮರ ತೇಗವನ್ನು ಸಂಬಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳೊಂದಿಗೆ  ಮಸಾಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದನು ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗಿ ಕೊಚ್ಚಿಗೆ ವಜ್ರಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದನು.

ವಾಸ್ಕೋ ಡ ಗಾಮಾ ಅವನನ್ನು ಭೇಟಿಯಾದಾಗ ಚಂದನ್ ಸಾಮಾನ್ಯ ಉಡುಪಿನಲ್ಲಿ, ಹಾಸಿಗೆಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿದ್ದನು. ಚಂದನ್ ಗಾಮಾಗೆ ಹೇಳಿದ್ದು, ನೀವು ಯಾವ ಕಡೆ ಹೋಗುತ್ತೀರಾ? ಅವನು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲಿದ್ದೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದನು. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿದ ಚಂದನ್ ನಾನೂ ಮರುದಿನ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ, ನೀವು ಬಯಸಿದರೆ ನನ್ನ ಹಿಂದೆ ಬರಬಹುದು ಎಂದನು.


ವಾಸ್ಕೋ ಡ ಗಾಮಾ ಚಂದನ್ ನ್ನು ಹಿಂಬಾಲಿಸಿ ಭಾರತದ ತೀರಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದು, ಈ ಸತ್ಯವನ್ನು ಯುರೋಪಿಯನ್ನರು ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಮರೆಮಾಡಿದ್ದರು.

ಪೋರ್ಚುಗೀಸರು ಸಮುದ್ರ ಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ನಂತರ ಫ್ರೆಂಚರು ಹಾಗೂ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಬಂದರು.

ಈ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಭಾರತವನ್ನು ಆಳಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಅನುಕೂಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಬರೆದರು.

ವೆನಿಸ್ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮತ್ತು ಪರಿಶೋಧಕ ಮಾರ್ಕೋ ಪೋಲೋ, 13ನೇ  ಶತಮಾನದಲ್ಲಿಯೇ, ಭಾರತದ ಹಡಗುಗಳು ಅದ್ವಿತೀಯ ಫಲಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ವಿಶೇಷ ಬಗೆಯ ಗುಂಡಿಯಿಂದ ತುಂಬಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದು, ಹಾಗೂ ಅವುಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲು300  ದೋಣಿ ಚಾಲಕರು ಬೇಕಾಗಿದ್ದರು ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದ್ದರು.

ಈ ಹಡಗುಗಳು 3000 ರಿಂದ 4000 ಗೋಣಿ ಚೀಲಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದವು, ಚಿಕ್ಕ ಕೋಣೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸೌಕರ್ಯಕ್ಕಾಗಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು.


ಅವು ಹಾನಿಗೊಳಗಾದಾಗ ತಳದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಪದರಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೆಲವು ಹಡಗುಗಳು ಆರು ಪದರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು.

ವಾಸ್ಕೊ ಡ ಗಾಮಾನ ಡೈರಿಯಿಂದ ಆಯ್ದ ಭಾಗಗಳು ಹಿಂದೆ ಆರ್ ಎಸ್ ಎಸ್ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿದ್ದ ವೃತ್ತಪತ್ರಿಕೆ Orgaiser ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಗೊಂಡಿತ್ತು.

15ನೇ  ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ನಿಕೋಲೋ ಕೊಂಟಿ ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ, ಭಾರತೀಯ ಹಡಗುಗಳು ನಮ್ಮ ಹಡಗುಗಳಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡವು. ಅವುಗಳ ತಳಹದಿಗಳು ಮೂರು ಫಲಕಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅವು ಭಯಾನಕ ಚಂಡಮಾರುತಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬಹುದು. ಕೆಲವು ಹಡಗುಗಳು ಅಂಥವು, ಒಂದು ಭಾಗ ಮುರಿದು ಹೋದಾಗ ಉಳಿದ ಭಾಗಗಳು ಕೆಲಸ ಮಾಡಬಹುದು.

ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ಬರ್ಥ್ಮಾ ಬರೆದಿದ್ದಾನೆ,  "ಮರದ ಹಲಗೆಗಳನ್ನು ಒಂದು ಹನಿ ನೀರು ಸಹ ಅದರ ಮೂಲಕ ಹೋಗಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜೋಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಹತ್ತಿಯ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಸಾಕಷ್ಟು ಗಾಳಿಯನ್ನು ತುಂಬಿಸುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಲಂಗರುಗಳನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಭಾರವಾದ ಕಲ್ಲುಗಳಿಂದ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇರಾನ್ ಇಂದ ಕನ್ಯಾಕುಮಾರಿಯವರೆಗೆ ಬರಲು ಒಂದು ಹಡಗು ಎಂಟು ದಿನಗಳು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತ್ತು.

ಕರಾವಳಿ ಪ್ರದೇಶಗಳ ರಾಜರು ದೊಡ್ಡ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.

ಈಜಿಪ್ಟ್, ಆಫ್ರಿಕ, ಚೀನಾ ಮತ್ತು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ದ್ವೀಪಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕಾಗಿ ಸಾ. ಶ. ಪೂ. 350ರಷ್ಟು  ಹಿಂದಿನಿಂದಲೂ ಭಾರತೀಯರು ದೊಡ್ಡ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರುಸಾ. ಶ. 7ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಆಕ್ರಮಣ ನಡೆಸಿದಾಗಲೂ ಭಾರತೀಯರು ದೊಡ್ಡ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು.

ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯರು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸಂಪರ್ಕ ಮಾಡಿದಾಗ, ಇಲ್ಲಿನ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನೋಡಿ ಆಶ್ಚರ್ಯಚಕಿತರಾದರು.

17ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ, ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಹಡಗುಗಳು 600 ಟನ್ ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಗೋಘಾ ಹಡಗುಗಳಂತಹ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನೋಡಿದರು, ಅವು 1500 ಟನ್ ಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದವು.

ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಕಂಪನಿಗಳು ಈ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಬಳಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದವು, ಹಾಗೂ ಭಾರತೀಯ ಕಾರ್ಮಿಕರು ಹಡಗುಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸುವ ಅನೇಕ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳನ್ನು ತೆರೆದವು.

1811ರಲ್ಲಿ, ಲೆಫ್ಟಿನೆಂಟ್ ವಾಕರ್ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನೌಕಾಪಡೆಯ ಹಡಗುಗಳು ಪ್ರತಿ 12ನೇ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ದುರಸ್ತಿಗಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ ಭಾರತೀಯ ಹಡಗುಗಳು ತೇಗದ ಮರದಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದ್ದವು, ಅವು  ಯಾವುದೇ ದುರಸ್ತಿಯಿಲ್ಲದೆ. 50 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು,

ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯು ದರಿಯಾ ದೌಲತ್ ಎಂಬ ಹಡಗನ್ನು ಹೊಂದಿತ್ತು, ಅದು 87 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಯಾವುದೇ ದುರಸ್ತಿಯಿಲ್ಲದೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿತ್ತು. ಈ ಉದ್ದೇಶಕ್ಕಾಗಿ ರೋಸ್ ವುಡ್, ಸಾಲ್, ತೇಗದ ಮರಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗಿತ್ತು.್

ಫ್ರೆಂಚ್ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ವಾಲ್ಟ್ಜರ್ ಸಾಲ್ವಿನ್ಸ್ ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕ ಲೆ ಹಿಂದುವಿನಲ್ಲಿ 1811ರಲ್ಲಿ ಬರೆಯುತ್ತಾರೆ, ಹಿಂದುಗಳು ಹಡಗು ನಿರ್ಮಾಣ ಕಲೆಯಲ್ಲಿ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದರು, ಹಾಗೂ ಇಂದಿಗೂ ಯೂರೋಪಿಯನ್ನರು ಅವರಿಂದ  ಕೆಲವು ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿಸಬಹುದು. ಬ್ರಿಟಿಷರು, ಕಲೆಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವಲ್ಲಿ ಚುರುಕರಾಗಿದ್ದರು, ಹಿಂದುಗಳಿಂದ ಹಡಗು ನಿರ್ಮಾಣದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಕಲಿತರು. ಭಾರತೀಯ ಹಡಗುಗಳಲ್ಲಿ ಸೌಂದರ್ಯ ಮತ್ತು ಉಪಯುಕ್ತತೆಗಳ ಅದ್ಭುತ ಮಿಶ್ರಣವಿದೆ, ಅವು ಭಾರತೀಯ ಕರಕುಶಲ ಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಅವರ ಸಹನೆಯ ನಿದರ್ಶನಗಳಾಗಿದೆ.

1786 ಮತ್ತು 1863ರ ನಡುವೆ, ಮುಂಬಯಿಯ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ 300 ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅನೇಕವು ರಾಯಲ್ ನೌಕಾಪಡೆಯಲ್ಲಿ ಸೇರಿದವು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆಸಿಯಾ ಎಂಬ ಹಡಗು 2289 ಟನ್ ಇತ್ತು, ಅದರಲ್ಲಿ 84 ಫಿರಂಗಿಗಳಿದ್ದವು.

ಹೂಗ್ಲಿ, ಸಿಲ್ಹಟ್, ಚಿಟ್ಟಾಗಾಂಗ್, ಡಾಕಾ ಇತ್ಯಾದಿ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಹಡಗು ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.

1781 ಮತ್ತು 1821ರ ನಡುವೆ, ಹೂಗ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 272 ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು, ಅವು ಒಟ್ಟು 122,693 ಟನ್ ಇದ್ದವು.

ಪುರಾಣಗಳು ಸಮುದ್ರಯಾನ ವ್ಯಾಪಾರದ ಬಗ್ಗೆ ದಾಖಲಿಸಿವೆ, ಮತ್ತು ಭಗವಾನ್ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೇ (ಸಾ. ಶ. ಪೂ. 3200) ಭಾರತ ಮತ್ತು ಮೆಸೊಪೊಟೇಮಿಯಾಗಳ ನಡುವೆ ಸಮುದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.

***

ಸಾಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪ್ರಾಚೀನ ಇತಿಹಾಸ ಅನೇಕ ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಾಗರಿಕತೆಗಳ ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ಪುರಾವೆಗಳು ಕನಿಷ್ಠ ಎರಡು ಸಹಸ್ರಮಾನ ವರ್ಷಗಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನವು.

ಭಾರತೀಯರು ಮತ್ತು ಚೀನೀಯರು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಾಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ. ಕ್ರಿ.ಪೂ. ಮೂರನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಲ್ಲಿ ಸಿಂಧೂ ಕಣಿವೆಯ ನಿವಾಸಿಗಳು ಮೆಸೊಪೊಟೊಮಿಯಾದೊಂದಿಗೆ ಸಮುದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಿದ್ದರು.


ರೋಮನ್ನರ ಈಜಿಪ್ಟ್ ಆಕ್ರಮಣದ ನಂತರ, ರೋಮನ್ನರ ಭಾರತದೊಂದಿಗಿನ ವ್ಯಾಪಾರ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು.

ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ಹಡಗುಗಳ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಕೃಷ್ಣನ ದ್ವಾರಕಾದಲ್ಲಿನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ (ಸುಮಾರು 5000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ), ಭಾರತ ಮತ್ತು ಮೆಸೊಪೊಟೊಮಿಯಾದ ನಡುವೆ ಸಮುದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿತ್ತು. ರೇಷ್ಮೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಸ್ತುಗಳು ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದವು.

ಗ್ರೀಕರು ಸಮುದ್ರಮಾರ್ಗವಾಗಿ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣ ಬೆಳೆಸಿದ್ದರು. ಕ್ರೈಸ್ತ ಮತ್ತು ಯಹೂದಿ ವಸಾಹತುಗಾರರು ರೋಮ್‌‌ನಿಂದ ಬಂದು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿದ್ದರು, ಇದು ರೋಮ್‌‌ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಪತನಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿ, ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದ ಬಂದರುಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಿತು, ಈ ಬಂದರುಗಳನ್ನು ಗ್ರೀಕೋ-ರೋಮನ್ ವಿಶ್ವವು ಪ್ಟೋಲಿಮೈಟಿಕ್ ರಾಜವಂಶದಿಂದ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ ನಡೆಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿತ್ತು.

ಏಷ್ಯಾದ ಆಗ್ನೇಯ ಭಾಗದೊಂದಿಗಿನ ಭಾರತದ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಪರ್ಕವು 7-8ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅರೇಬಿಯಾ ಮತ್ತು ಪರ್ಸಿಯಾದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಮುಖವಾಗಿತ್ತು.

ಅನಂತರ, ವಾಸ್ಕೋ ಡಾ ಗಾಮ ನಾವಿಕನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪೋರ್ಚುಗೀಸರು ಭಾರತೀಯರೊಂದಿಗೆ ಸಮುದ್ರ ಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ಸುಗಂಧ ವ್ಯಾಪಾರ ಆರಂಭಿಸಿದರು.

ಇನ್ನು ಸುಮೇರಿಯನ್ನರು ಕೂಡ ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ 4 ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಮುದ್ರ ಮಾರ್ಗದ ವ್ಯಾಪಾರ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಪ್ರಾಚೀನ ವೇದಗಳಲ್ಲಿ ನೌಕಾಯಾನ

ನಾವಿಗೇಷನ್ ಕಲೆ ಸಿಂಧು ನದಿಯ ತೀರದಲ್ಲಿ 6000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಜನಿಸಿತು. ನಾವಿಗೇಷನ್ ಎಂಬ ಪದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ನಾವ್ ಗತಿ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ.

ನೌ ಪದವೂ ಸಂಸ್ಕೃತದ ನೌ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ.

ಋಗ್ವೇದ 1.25.7; 7.88.3 ಮತ್ತು ಇತರ ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ (ಸಾಗರ/ಸಮುದ್ರ) ಹಾಗೂ ನೌಕೆಗಳ ಉಲ್ಲೇಖ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ಋಗ್ವೇದ 7.89.4 ರಲ್ಲಿ ಋಷಿ ವಸಿಷ್ಠ ನೀರಿನ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಬಾಯಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ. ಇತರ ಶ್ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಗರದ ಅಲೆಗಳ ಉಲ್ಲೇಖವೂ ಇದೆ (ಋಗ್ವೇದ 4.58.1,11; 7.88.3).

ನೌಕೆಗಳಿಗೆ ಬಳಸುವ ಕೆಲವು ಪದಗಳು ನೌ, ಪೇರು, ಧಿ ಹಾಗೂ ದ್ರುಮ ಇತ್ಯಾದಿ.

ಋಗ್ವೇದ 1.116 ರಲ್ಲಿ 100 ಚಾಲಕಗಳುಳ್ಳ ನೌಕೆಯ ಉಲ್ಲೇಖ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.

ಮೂರು ಕಂಬಗಳುಳ್ಳ ನೌಕೆ ಅಥವಾ 10 ಚಾಲಕಗಳುಳ್ಳ ನೌಕೆಗಳೂ ಇದ್ದವು.

ಋಗ್ವೇದ 9.33.6 ರಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ:  "ಓ ಸೋಮನೇ, ಎಲ್ಲಾ ಕಡೆಯಿಂದಲೂ, ನಮ್ಮ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ, ಸಾವಿರ ಪಟ್ಟು ಸಂಪತ್ತನ್ನು ತುಂಬಿದ ನಾಲ್ಕು ಸಮುದ್ರಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿರಿ".

ಋಗ್ವೇದ ಪೂರ್ವ ಹಾಗೂ ಪಶ್ಚಿಮ ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿರುವ ಎರಡು ಸಾಗರಗಳನ್ನೂ (ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಅರೇಬಿಯಾ ಸಮುದ್ರ) ಹಾಗೂ ನೌಕೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸಮುದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನೂ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.

ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ನೌಕೆಗಳು

ರಾಮಾಯಣದಲ್ಲಿ, ಗುಹ ರಾಮ, ಸೀತೆ, ಲಕ್ಷ್ಮಣನನ್ನು ತನ್ನ ದೋಣಿಯಲ್ಲಿ ಓಡಿಕೊಂಡು ಹೋದಾಗ ಅವರು ವನವಾಸದಲ್ಲಿದ್ದರು. ನಂತರ ಭರತ ಅಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಾಗ ಸಂಪೂರ್ಣ ರಾಜಮನೆತನವನ್ನು, ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಹಾಗೂ ದೊಡ್ಡ ಸೇನೆಯನ್ನು ಕೊಂಡು ಬಂದಾಗ, ಗುಹ ಭರತನ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಸಂದೇಹಿಸಿ ಸುರಕ್ಷತಾ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡು ಐನೂರು ನೌಕೆಗಳನ್ನು ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದನು. ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಸ್ವಸ್ತಿಕ ಚಿಹ್ನೆ ಇರುವುದಾಗಿ ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮಹಾಭಾರತದಲ್ಲಿ, ಪಾಂಡವರ ಪಲಾಯನಕ್ಕಾಗಿ ವಿದುರ ಕಟ್ಟಿದ ನೌಕೆಯು "ಚಂಡಮಾರುತಗಳನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವುಳ್ಳ ನೌಕೆ, ಯಂತ್ರಗಳಿಂದ ಸಜ್ಜಿತವಾಗಿದ್ದು ಧ್ವಜಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ" ಎಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಗ್ರೀಕ್ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ, ಟ್ರಾಯ್ ನಗರದ ಯುದ್ಧವು ಅನೇಕ ನೌಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ಟ್ರಾಯನ್ ಹಾರ್ಸ್ ನಿಂದ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು.

ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತದ ನೌಕಾ ನಿರ್ಮಾಣ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ

ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮೌರ್ಯನ ಮಂತ್ರಿ, ಚಾಣಕ್ಯ ಅಥವಾ ಕೌಟಿಲ್ಯ, ಸುಮಾರು ಸಾ. ಶ. ಪೂ. 320ರಲ್ಲಿ 'ಹಡಗುಗಳ ಅಧೀಕ್ಷಕರ' ಅಡಿಯಲ್ಲಿ'ನೌಕೆಗಳ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ' ಎಂಬ ಹುದ್ದೆಯೊಂದನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಅವನು  ಜಲಮಾರ್ಗಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಅಧ್ಯಾಯವನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟಿದ್ದಾನೆ.

ಇವನ ಕರ್ತವ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರಗಳು, ನದಿಗಳು ಮತ್ತು ಸರೋವರಗಳ ಮೇಲಿನ ನಾವಿಕತೆಯ ಲೆಕ್ಕಪತ್ರಗಳ ಪರಿಶೀಲನೆ, ಅಲ್ಲದೆ ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಮುತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಕೆ, ಬಂದರುಗಳ ಮೇಲಿನ ಸುಂಕಸಿಬ್ಬಂಧದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಮತ್ತು ನೌಕೆಗಳ ಸುರಕ್ಷತೆಯೂ ಸೇರಿದ್ದವು.

ಜೈನ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು, ಬೌದ್ಧ ಜಾತಕ ಮತ್ತು ಅವದಾನ ಗ್ರಂಥಗಳು ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರಯಾನಗಳ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ವಿಪುಲವಾಗಿವೆ. ಇವು ನೌಕೆಗಳ ಗಾತ್ರ, ಆಕಾರ, ಅಲಂಕಾರ, ಆಮದು ಮತ್ತು ರಫ್ತು ಸರಕುಗಳು, ಬಂದರುಗಳ ಹೆಸರುಗಳು, ದ್ವೀಪಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಯ ವಿವರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ.

ಯುಕ್ತಿ ಕಲ್ಪತರು ಮತ್ತು ಸಮರಾಂಗಣ ಸೂತ್ರಧಾರಗಳು ಧಾರದ ಪರಮಾರ ರಾಜ ಭೋಜನು (ಕ್ರಿ. ಶ. 11ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ) ಬರೆದ ಎರಡು ಪುಸ್ತಕಗಳಾಗಿವೆ, ಇದು ಸಾಗರಗಳು ಅಥವಾ ದೊಡ್ಡ ನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಯಾಣಿಸಬಹುದಾದ ದೊಡ್ಡ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನೌಕಾಯಾನ ಮಾಡುವ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಿಸಿದೆ.

ಸಿಂಧೂ ಕಣಿವೆ ನಾಗರಿಕತೆಯ ನಾವಿಕರು ಬಳಸಿದ ತೈಲದ ಪಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತಿರುವ ಮತ್ತು ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ತೋರಿಸುವ ಕಬ್ಬಿಣದ ಮೀನುಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ದಿಕ್ಸೂಚಿಯ ಪುರಾವೆಗಳು ಕಂಡುಬಂದಿವೆ.

15ನೇ ಶತಮಾನದ ಇಟಾಲಿಯನ್ ಪ್ರಯಾಣಿಕ ನಿಕೋಲೋ ಕಾಂತಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ: “ಭಾರತದ ಸ್ಥಳೀಯರು ನಮ್ಮ ಹಡಗುಗಳಿಗಿಂತ ದೊಡ್ಡದಾದ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅದು 2,000 ಬಟ್ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಐದು ಕಡ್ಡಿಗಳು ಮತ್ತು ಐದು ನಿಗದಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು. ಅದರ ಕೆಳಗಿನ ಭಾಗವನ್ನು ಮೂರು ಹಲಗೆಗಳಿಂದ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ಅಲ್ಲಿಂದ ಬೀಸುವ ಹವೆಯ ಅಪಾಯವನ್ನು ತಡೆಯಬಲ್ಲದು.” ಆದರೆ ಕೆಲವು ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಕಂಪಾರ್ಟ್ಮೆಂಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ, ಒಂದು ಭಾಗವು ಛಿದ್ರಗೊಂಡರೆ, ಉಳಿದ ಭಾಗವು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಸಾಧಿಸಬಹುದು "

ಪುರಿಯ ಜಗನ್ನಾಥ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ದೋಣಿಗಾರರು  ಎಲ್ಲ ಶಕ್ತಿಯಿಂದ ಹಡಗನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುತ್ತಿರುವ ಭಂಗಿಯನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಡಗು ಮಧ್ಯಮಂದಿರ ವಿಧಾನದ್ದು, ರಾಜ ಭೋಜನು ‘ಯುಕ್ತಿ ಕಲ್ಪತರು’ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ.

ಅಜಂತಾ ವರ್ಣಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಮುದ್ರ ಯಾನ ಮಾಡುವ ಹಡಗನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅದು ಎತ್ತರದ ಕೊಂಡಿ ಮತ್ತು ಕಿರುದಾನಿ ಹೊಂದಿದ್ದು, ಮೂರು ಅಂಡಾಕಾರದ ಹಣೆಗಳು ಮೂರು ನಿಗದಿಗಳಿಗೆ ಜೋಡಿಸಿದ್ದು. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಿಗದಿಯು ಒಂದು ಟ್ರಕ್ಕಿನಿಂದ ಆವರಿಸಿದ್ದು, ಒಂದು ದೊಡ್ಡ ಹಣೆಯು ಜೋಡಿಸಿದ್ದು. ಅದರ ಜಿಬ್ ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ತುಂಬಿದ್ದು. ಕೊಲಂಬಸ್ ಹಡಗುಗಳ ಹಾಗೆ ಬೌಸ್ಪ್ರಿಟ್ ಕೂಡ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಹಡಗು ಅಗ್ರಮಂದಿರ ವಿಧಾನದ್ದು, ರಾಜ ಭೋಜನು ‘ಯುಕ್ತಿ ಕಲ್ಪತರು’ ಎಂಬ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ.

ಇನ್ನೊಂದು ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ರಾಜ ವಿಹಾರ ಹಡಗನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅದು ಹೆರಾಲ್ಡಿಕ್ ಲಿಂಫಾಡ್ ನಂತೆ ಇದ್ದು, ಕೊಂಡಿ ಮತ್ತು ಕಿರುದಾನಿಯ ಮೇಲೆ ಬಣ್ಣದ ಕಣ್ಣುಗಳು ಇದ್ದು, ಹಡಗಿನ ನಡುವೆ ಒಂದು ಸ್ತಂಭದ ಗೋಪುರ ಇದ್ದು, ಹಡಗಿನ ನಾಯಕನು ಒಂದು ವಿಶೇಷ ಕುರ್ಚಿಯ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತಿದ್ದಾನೆ. ಈ ಹಡಗು ಮಧ್ಯಮಂದಿರ ವಿಧಾನದ್ದು.

ಜಾವಾದ ಬೋರೋಬುದ್ದೂರ್ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಮೆಗಳು ಭಾರತೀಯರು ಜಾವಾದ ವಸಾಹತು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿವೆ. ಅಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಹಡಗಿನ ಪ್ರತಿಮೆಯು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಭಾರತದ ಗುಜರಾತಿ ರಾಜನು ತನ್ನ ಸಹಚಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಚರಿಸಿದ ಕಷ್ಟದ ಪ್ರಯಾಣವನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.

ಲೋಥಾಳ್ ಪ್ರಾಚೀನ ಹಾರಾಪ್ಪನ್ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪ್ರಪ್ರಥಮ ಜವಾರ್ ಡಾಕ್ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು.

ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾರತೀಯರು ಸಮುದ್ರ ಸಾಧನಗಳು ಸೆಕ್ಸ್ಟೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಮೆರಿನರ್ಸ್ ಕಂಪಾಸ್ (ಮತ್ಸ್ಯ ಯಂತ್ರ) ಅನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಸ್ಟ್ರಾಬೋ ಹೇಳಿದ್ದು, ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಒಕ್ಸಸ್ ನದಿ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಾಗಿ ನಾವಿಕರಿಗೆ ಮಾರ್ಗವಾಗಿತ್ತು, ಅಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಸರಕುಗಳು ಕಾಸ್ಪಿಯನ್ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದು, ನಂತರ ಮೆಡಿಟರೇನಿಯನ್ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಗೆ ರೋಮ್‍ಗೆ ತಲುಪುತ್ತಿದ್ದು. ಗ್ರೀಕ್ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯರು ಹೊಸ ಬಂದರುಗಳಲ್ಲಿ ಭೇಟಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರು, ಕೊನೆಗೆ ಎಲ್ಲ ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಥಾನಗಳಿಂದ ರೋಮ್‍ಗೆ ರಾಯಭಾರಿಗಳು ಬರುತ್ತಿದ್ದರು.

ಅಗಸ್ಟಸ್ ರಾಜನು ಹೇಳಿದ್ದು, ಭಾರತೀಯ ರಾಯಭಾರಿಗಳು ರೋಮ್‍ಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಗಸ್ಟಸ್ ರಾಜನ ಕಾಲದಿಂದ ನೀರೋ ರಾಜನ ಕಾಲದವರೆಗೆ ರೋಮನ್ ನಾಣ್ಯಗಳು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿವೆ.

ಕಳಿಂಗ, ವಿಜಯನಗರ, ಚೋಳ, ಪಾಂಡ್ಯ, ಚೇರ, ಪಲ್ಲವ ಇತ್ಯಾದಿ ರಾಜ್ಯಗಳು ಹಿಂದೂ ಮತ್ತು ಪೆಸಿಫಿಕ್ ಸಾಗರಗಳಲ್ಲಿರುವ ದ್ವೀಪಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮುದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದವು.

ಇದಲ್ಲದೆ ಗ್ರೀಕ್-ಪರ್ಶಿಯನ್ ಯುದ್ಧಗಳು, ಪೂನಿಕ್ ಯುದ್ಧಗಳು, ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಾವಿಕತೆಯು ಸಾಗರ ಇತಿಹಾಸದ ಭಾಗವಾಗಿದೆ.

***

ಪುರಾತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಡುವೆ ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಾಚೀನ ಸಮುದ್ರ ವ್ಯಾಪಾರದ ಅತ್ಯಂತ ವಿಸ್ತೃತ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದಿದ್ದಾರೆ. ಸಂಪ್ರದಾಯವಾಗಿ ಭೂಮಾರ್ಗದ ಮೂಲಕ ಯುರೋಪ್‍ಗೆ ಸಾಗಣೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಸುಗಂಧ ದ್ರವ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ವಿದೇಶೀ ಸರಕುಗಳು ಸಮುದ್ರದ ಮೂಲಕವೂ ಸಾಗಣೆಯಾಗುತ್ತಿದ್ದವು ಎಂಬ ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸಿಕ್ಕುತ್ತಲೇ ಇದೆ.

ಭೂಮಾರ್ಗದ ಸಾಗಣೆಗೆ ಖರ್ಚು ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಘರ್ಷಣೆಗಳು ಅಡಚಣೆಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಪ್ರಾಚೀನ ನಾವಿಕರು ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಮುಖ ಮಾಡಿದ್ದು, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಡುವಿನ ಮಾರ್ಗವು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಉತ್ಪಾದಕವಾಗಿತ್ತು.

ಸುಡಾನ್ ಗಡಿಯ ಸಮೀಪದ ಕೆಂಪು ಸಮುದ್ರದ ಮೇಲಿರುವ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ದೀರ್ಘಕಾಲೀನ ನಿರ್ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದ್ದ ಬೇರೆನಿಕೆ ಬಂದರಿನಲ್ಲಿ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪುರಾತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ತಂಡದ ಸಂಶೋಧಕರು ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ನಡೆಸಿದ್ದಾರೆ.

ರೋಮನ್ ಆಡಳಿತದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಅವಶೇಷಗಳಲ್ಲಿ ಅವರು ಭಾರತ ಮತ್ತು ಇಂದಿನ ಮಯನ್ಮಾರ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವ ತೇಗದ ಮರದ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚಿದ್ದಾರೆ.

ಸಂಶೋಧಕರು ಮೊದಲನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ತೇಗದ ಮರವು ಹಡಗು ಹಾಳೆಗಳಾಗಿ ಮರುಭೂಮಿ ಬಂದರಿಗೆ ಬಂದಿತ್ತು ಎಂದು ನಂಬುತ್ತಾರೆ. ಹಡಗುಗಳು ಕೆಟ್ಟು ತುಂಬಿ ಅಥವಾ ಬೆಂಕಿಗೆ ಆಹಿತಿಯಾದಾಗ, ಬೆರೆನಿಕೆ ನಿವಾಸಿಗಳು ಆ ಮರವನ್ನು ಕಟ್ಟಡ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳಿಗಾಗಿ ಪುನರ್ವಿನಿಯೋಗಿಸಿದರು ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ತಂಡವು ಪುರಾತನ ಸಮುದ್ರ ಸಾರಿಗೆ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ತಾಮ್ರದ ಉಗುರುಗಳು ಮತ್ತು ಲೋಹದ ಹಾಳೆಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ.

ಈ ಸಾಕ್ಷ್ಯಾಧಾರದ ಜೊತೆಗೆ, ಭಾರತ ಮತ್ತು ಈಜಿಪ್ಟ್ ನಡುವೆ ಸಾಗರ ಸಂಚಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪುರಾತನ ಭಾರತೀಯ ವಸ್ತುಗಳ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಪುರಾತತ್ವ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಸಿದ ಕರಿಮೆಣಸುಗಳ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ - 16 ಪೌಂಡುಗಳು. ಈ ಕರಿಮೆಣಸುಗಳು ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಕಂಡುಕೊಂಡಿವೆ.

ಬೆರೆನಿಕೆ ಉತ್ಖನನ ಸ್ಥಳಗಳ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿದ ಮೂರು ಮಣಿಗಳು ಇನ್ನೂ ವಿದೇಶೀಯ ಮೂಲಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ಪೂರ್ವ ಜಾವಾದಿಂದ ಬಂದಿರಬಹುದು, ಉಳಿದ ಎರಡು ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಅಥವಾ ಥೈಲೆಂಡಿನಿಂದ ಬಂದಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಸಂಶೋಧಕರು ಅವುಗಳ ಕಾಲಾವಧಿಯನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ.

ಸಂಶೋಧಕರು ಬೆರೆನಿಕೆ ಪೂರ್ವ ಜಾವಾ, ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಅಥವಾ ಥೈಲೆಂಡಿನೊಂದಿದಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರ ನಡೆಸಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಅವರು ಕಂಡುಕೊಂಡಿರುವ ವಿಷಯಗಳು ದೂರದ ಪೂರ್ವದಿಂದ, ಈಜಿಪ್ಟಿಗೆ ಸರಕುಗಳು ಭಾರತದ ಮೂಲಕ ಬರುತ್ತಿದ್ದವೆ ಎಂಬ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೆರೆದಿಡುತ್ತದೆ.

ಸಂಶೋಧಕರು ಸಬ್-ಸಹಾರನ್ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸ್ಥಳೀಯ ಧಾನ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಅವಶೇಷಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಪೂರ್ವ ಆಫ್ರಿಕಾದಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿಂದ ಭಾರತೀಯ ಸಾಗರದ ಮೂಲಕ ಈಜಿಪ್ಟಿಗೆ ಮೂರು ಬಿಂದುಗಳ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾರ್ಗವಿರಬಹುದು ಎಂಬ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತೆರೆದಿಡುತ್ತದೆ.

ನಾವು ಇಂದು ಜಾಗತೀಕತೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ನೂತನ ವಿಷಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಪರಿಮಾಣ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪ್ತಿ ಅತ್ಯಂತ ಆಶ್ಚರ್ಯಕರವಾಗಿದೆ.

ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಬೆರೆನಿಕೆ ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಈಜಿಪ್ಟ್ ಒಂದು ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವಿರೋಧಿಗಳು ಭಾರತದಿಂದ ಯುರೋಪಿಗೆ ಹೋಗುವ ಮೇಲ್ಮಾರ್ಗವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೋಮನ್ ಗ್ರಂಥಗಳು ವಿವಿಧ ಸಾರಿಗೆ ವಿಧಾನಗಳ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ವಿವರಿಸುತ್ತವೆ. ಭೂಮಾರ್ಗದ ಸಾರಿಗೆ ಸಮುದ್ರ ಸಾರಿಗೆಗಿಂತಲೂ 20 ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ದುಬಾರಿಯಾಗಿತ್ತು

ಬೆರೆನಿಕೆ ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಕ್ರಿ.ಶ. 500ರ ನಂತರ ಜಲಸಾರಿಗೆ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ನಿಗೂಢವಾಗಿ ಸ್ಥಗಿತವಾದವು. ಆದರೆ ಬೆರೆನಿಕೆ ನಗರದ ಸ್ಥಳವು ಮಧ್ಯಯುಗದಲ್ಲಿ ಪುನರ್ ಆವಿಷ್ಕಾರವಾಯಿತು. ಆದರೆ ಬೆರೆನಿಕೆಯ ನಿಖರವಾದ ಸ್ಥಳವು 19ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭದವರೆಗೆ ಅನ್ವೇಷಕರಿಗೆ ತಿಳಿಯಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.

ಪುರಾತನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿನಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗಿದ್ದ ಸುಗಂಧ ದ್ರವ್ಯಗಳು ಈ ಬಂದರಿನ ಮೂಲಕ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ್ದವು.

ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಈಜಿಪ್ಟ್ ನ ಶುಷ್ಕ ಹವಾಮಾನವು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರದ ಜೈವಿಕ ಸಾಮಗ್ರಿಗಳನ್ನು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡಿತ್ತು, ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕ್ರಿ.ಶ. 30 ರಿಂದ 70ರ ನಡುವೆ ಇದ್ದ ಹಾಯಿದೋಣಿ, ಜೊತೆಗೆ ಮೊದಲ ಮತ್ತು ಎರಡನೇ ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಬುಟ್ಟಿ ಮತ್ತು ಮ್ಯಾಟಿಂಗ್ ಸೇರಿವೆ.

ರೋಮನ್ ಕಾಲದ ಒಂದು ತ್ಯಾಜ್ಯ  ಸುರಿಯುವ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ತಂಡವು ಭಾರತದ ಅಡಿಕೆಗಳು, ಮೊದಲನೇ ಶತಮಾನದ ಬಾಟಿಕ್ ಬಟ್ಟೆಗಳು, ಮತ್ತು ಶ್ರೀಲಂಕಾದಿಂದ ಬಂದ ನೀಲಿ ರತ್ನಗಳು, ಭಾರತದಿಂದ ಬಂದ ಕಾರ್ನೆಲಿಯನ್ ರತ್ನಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಅಪೂರ್ವ ರತ್ನಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ.

ರೋಮನ್ ಇತಿಹಾಸಕಾರ ಸ್ಟ್ರಾಬೋ ಈಜಿಪ್ಟ್ ಅನ್ನು ರೋಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡ ನಂತರ ಭಾರತದೊಂದಿಗೆ ರೋಮನ್ ವ್ಯಾಪಾರ ಹೆಚ್ಚಾದದ್ದನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆಗಸ್ಟಸ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ 120 ಹಡಗುಗಳು ಮಯೋಸ್ ಹಾರ್ಮೋಸ್ ನಿಂದ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಭಾರತ ಮತ್ತು ಗ್ರೀಕೋ-ರೋಮನ್ ಜಗತ್ತಿನ ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಸುಗಂಧ ದ್ರವ್ಯಗಳು ಪಶ್ಚಿಮ ಜಗತ್ತಿಗೆ ಪ್ರಮುಖ ಆಯಾತ ವಸ್ತುವಾಯಿತು, ರೇಷ್ಮೆ ಮತ್ತು ಇತರ ಸರಕುಗಳನ್ನು ಮೀರಿಸಿತು.

ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ, ಆದರೆ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನೌಕಾಪಡೆಯನ್ನು ಸಂಘಟಿಸುವ ಮೊದಲ ಪ್ರಯತ್ನವು ಮೇಗಸ್ಥೀನ್ಸ್ (ಸಾ. ಶ. ಪೂ. 350-290) ವಿವರಿಸಿರುವ ಪ್ರಕಾರ ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮೌರ್ಯ (ಸಾ. ಶ. ಪೂ. 322-298ರ ಆಳ್ವಿಕೆ.) ಅವರಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ (322-185 ಸಾ. ಶ. ಪೂ. ) ನೌಕಾಪಡೆಯು ಸಮ್ರಾಟ್ ಅಶೋಕನ (ಆಳ್ವಿಕೆ ಸಾ. ಶ. ಪೂ.  273-32 ) ಕಾಲದಲ್ಲಿಯೂ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಅವನು ಗ್ರೀಸ್, ಸಿರಿಯಾ, ಈಜಿಪ್ಟ್, ಸೈರೆನೆ, ಮ್ಯಾಸಿಡೋನಿಯಾ ಮತ್ತು ಎಪಿರಸ್ ಮುಂತಾದ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಬೃಹತ್ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ನಿಯೋಗಗಳನ್ನು ಕಳುಹಿಸಿದನು.

ನಂತರದ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ, ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ರಾಜರು (ತೆಲುಗು ಮತ್ತು ತಮಿಳು) ಗೋದಾವರಿ ಕಣಿವೆಯಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿ ಶ್ರೀಲಂಕಾವರೆಗೆ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿ, ಮಲೇಷ್ಯಾ, ಸಿಂಗಾಪುರ ಮತ್ತು ಚೀನಾಗೆ ಸರಕುಗಳನ್ನು ರಫ್ತು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.



Wednesday, July 10, 2024

ನಮ್ಮಲ್ಲಿನ ಸ್ಥಳ ಪುರಾಣಗಳು(Myths) - 121

 ಕೊಲದೇವಿ (Koladevi)



ಕೋಲಾರ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಮುಳುಬಾಗಲು ತಾಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಏಕೈಕ ಎನ್ನಬಹುದಾದ ಗರ್ಡನ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಮುಳುಬಾಗಿಲಿನಿಂದ ಸುಮಾರು 15 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಕೊಲದೇವಿ ಎಂಬ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಈ ದೇವಾಲಯವಿದ್ದು ಜಿಲ್ಲಾ ಕೇಂದ್ರ ಕೋಲಾರ ಹಾಗೂ ಮುಳಬಾಗಲುವಿನಿಂದ ಇಲ್ಲಿಗೆ ತೆರಳಬಹುದಾಗಿದೆ. ರಾಮಾಯಣ ಮತ್ತು ಮಹಾಭಾರತದ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಹೊಂದಿರುವ ಸ್ಥಳ ಇದಾಗಿದ್ದು, ದ್ರಾವಿಡ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರೆ 8 ರೀತಿಯ ಸರ್ಪ ದೋಷಗಳು ನಿವಾರಣೆ ಕಲ್ಯಾಣ ಭಾಗ್ಯ, ಸಂತಾನ ಭಾಗ್ಯ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ವಾಮಾಚಾರ, ಮಾಟಗಳು ಇಲ್ಲಿ ನಿವಾರಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಭಕ್ತರು ನಂಬಿಕೆ ಇಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಶನಿವಾರ, ಭಾನುವಾರ ದೇವಾಲಯಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಪೂಜೆ ನಡೆಯುತ್ತದೆ.

***

ತ್ರಿಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ (ಬ್ರಹ್ಮ, ವಿಷ್ಣು, ಮತ್ತು ಮಹೇಶ್ವರ) ಒಬ್ಬ ದೇವರಾದ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಸವಾರಿ ಅಥವಾ ವಾಹನವೆಂದರೆ ಗರುಡ. ವಿಷ್ಣು ವರ ಕೊಟ್ಟು ಭೂಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೋಗು ಎಂದಾಗ ಗರುಡ ಇಲ್ಲಿ ಬಂದು ನೆಲೆಸಿದ್ದಾನೆ. ಇಂತಹಾ ಗರುಡದೇವರನ್ನು ಮಧ್ಯಮ ಪಾಂಡವ ಅರ್ಜುನ ಕೊಲದೇವಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಇದರ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿದೆ-

ದ್ವಾಪರ ಯುಗದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅರ್ಜುನನು ಬೇಟೆಗಾಗಿ ಕಾಡಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಉತ್ಸುಕನಾದ ಅರ್ಜುನನು ತನ್ನ ಬಾಣಗಳ ಮೂಲಕ ಕಾಡಿನಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಹತ್ತಿಸಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಹಲವಾರು ಹಾವುಗಳು ಸಾಯುತ್ತವೆ. ಅರ್ಜುನನು ಈ ಸತ್ತ ಹಾವುಗಳಿಂದ ಶಾಪವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ (ಅವನು ಸರ್ಪ ದೋಷವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ). ಈ ಶಾಪದಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆಯಲು, ಋಷಿ ಮುನಿಗಳು ಗರುಡ ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಲು ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ಸಲಹೆ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಅರ್ಜುನನೇ ಕೊಲದೇವಿ ಗರುಡ ದೇವಾಲಯದಲ್ಲಿ ಗರುಡ ದೇವರನ್ನು ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪಿಸಿದನು.

***

ರಾವಣನು ಸೀತೆಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿಕೊಂಡು ಪುಷ್ಪಕವಿಮಾನದಲ್ಲಿ ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಜಟಾಯು (ಗರುಡ) ಸೀತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಬಂದನೆನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ದುರಾದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಜಟಾಯು ರಾವಣನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟು ಕೆಳಗೆ ಬೀಳುತ್ತಾನೆ ಈ ಕೆಳಗೆ ಬಿದ್ದ ಸ್ಥಳವೇ ಈ 'ಕೋಲದೇವ್' ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ 'ಕೊಲ್ಲು' ಎಂದರೆ ಸಾಯಿಸುವುದು ಎಂದು ಅರ್ಥೈಸುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಹೆಸರು ಈ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಬಂದಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ವಿಷ್ಣು ದೇವರು ಜಟಾಯುವಿನ ಈ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದ ಸಂತುಷ್ಟರಾಗಿ ಆಶೀರ್ವದಿಸಿದುದರಿಂದ ಗರುಡ ದೇವರ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡನು. ಇಂದು ಗರುಡ ದೇವರಾಗಿ ನಂಬಿಕೊಂಡು ಬರುವ ಭಕ್ತಾದಿಗಳ ಸಕಲ ಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುವ ದೈವವಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ.