ಚಾಣಕ್ಯ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮೌರ್ಯರ ಕಾಲ ಕ್ರಿ.ಪೂ 16 ನೇ ಶತಮಾನವಾಗಿದ್ದರೂ ನಮ್ಮ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಮಾತ್ರ ಕ್ರಿ.ಪೂ 4 ನೇ ಶತಮಾನವೆಂದು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಇತಿಹಾಸಕಾರರ ಪ್ರಭಾವ. ಭಾರತದ ಇತಿಹಾಸ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಷ್ಟು ಪುರಾತನವಾಗಿದ್ದರೂ ಸಹ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳೆದುರು ಬಾರತ ಶ್ರೇಷ್ಠನಾಗರಿಕತೆಯ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಲು ಬಿಡಬಾರದೆನ್ನುವ ಏಕೈಕ ಆಶಯದಿಂದ ವೇದ, ವೇದ ಪೂರ್ವ ಲಾಕದಿಂದ ಮೌರ್ಯ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳ ಕಾಲವನ್ನು ಮುಂದೂಡಿದ್ದಾರೆ.(ಬುದ್ದ, ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರಾದಿಯಾಗಿ ಮಹಾನ್ ಧರ್ಮ, ದಾರ್ಶನಿಕರ ಕಾಲಾವಧಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳಿದೆ.)
ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನಾನು ಈ ಹಿಂದಿನ ಲೇಖನದಿಂದ ಮುಂದುವರಿದ ಮಗಧ ರಾಜರ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಕ್ರಿ.ಪೂ 4159ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಬವಾದ ಮಗಧ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಇತಿಹಾಸಚಾಣಕ್ಯ ಮಹಾಪದ್ಮ ನಂದನನ್ನು (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 1634-1546) ಸಿಂಹಾಸನದಿಂದ ಇಳಿಸಿ ಚಂದ್ರಗುಪ್ತನನ್ನು ಅಲ್ಲಿ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿದ ನಂತರ ಇನ್ನೊಂದು ಮಜಲನ್ನು ಪಡೆಯಿತು.
ಮಹಾಪದ್ಮ ನಂದ ಕ್ಷತ್ರಿಯನಲ್ಲ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿ ರಾಜನಾದವನೂ ಅಲ್ಲಎಂದು ಚಾಣಕ್ಯ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ರಾಜವಂಶದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಎಂಬ ಕ್ಷತ್ರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಸಿಂಹಾಸನವೇರುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದನು. ಅಲ್ಲದೆ ಸಕ್ಕಪುತ್ತರುನಿರ್ಮಿಸಿದ ಮೊರಿಯಾನಗರವನ್ನೂ ಸಹ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಬೌದ್ಧ ಅಂಗೀಕೃತ ಕೃತಿ ದಿಘಾ ನಿಕಾಯ ಈ ಕ್ಷತ್ರಿಯ ಕುಲವನ್ನು ಪಿಪ್ಪಲಿವಾನ ಮೋರಿಯಾ ಎಂದು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದೆ.
ಈ ಮೌರ್ಯ ರಾಜವಂಶದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅಶೋಕ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯೂ (ಕ್ರಿ.ಪೂ 1472-1436) ಇದ್ದಾನೆ, ಈತ ಚಂದ್ರಗುಪ್ತನ ಮೊಮ್ಮಗನಾಗಿದ್ದು ಶ್ರೀಲಂಕಾದವರೆಗೂ ಬೌದ್ಧಧರ್ಮವನ್ನು ಪಸರಿಸಿದ್ದನು.
ಮೌರ್ಯ ರಾಜವಂಶದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಮಗಧ ರಾಜರ ಪಟ್ಟಿ ಹೀಗಿದೆ:
- ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮೌರ್ಯ 1534 - 1500
- ಬಿಂದುಸಾರ 1500 - 1472
- ಅಶೋಕ (ಚಂದ್ರ ಅಸ್ಕೋಕ ಅಥವಾ ಅಶೋಕವರ್ಧನ) 1472 - 1436
- ಸುಪಾರ್ಶ್ವ ಅಥವಾ ಸುಯಾಸ 1436 - 1428
- ದಶರಥ ಅಥವಾ ಬಂಧು ಪಲಿತ 1428 - 1420
- ಇಂದ್ರಪಲಿತ 1420 - 1350
- ಹರ್ಷವರ್ಧನ 1350 - 1342
- ಸಂಗತ 1342 - 1333
- ಸಲಿಸುಕಾ 1333 - 1320
- ಸೋಮ ಶರ್ಮಾ ಅಥವಾ ದೇವ ಶರ್ಮಾ 1320 - 1313
- ಶತಧನ್ವ1313 - 1305
- ಬೃಹದ್ರಥ ಅಥವಾ ಬೃಹದಾಶ್ವ 1305 - 1218
ಈ ಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಕಲಿಯುರಾಜ ವೃತ್ತಾಂತ, ಭಾಗ -3, ಅಧ್ಯಾಯ -2 (ಭವಿಶ್ಯ ಪುರಾಣದ ಅಂಗ) ನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಪುರಾಣಗಳು, ಕಲಿಯುಗರಾಜ ವೃತ್ತಾಂತ, ಬೃಹತ್ಕಥ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿರುವ ವಿವಿಧ ಹಿಂದೂ, ಜೈನ ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ವೃತ್ತಾಂತಗಳು, ಮತ್ತು ಮಹಾವಂಶ, ದೀಪವಂಶ, ಅಶೋಕವಾದನ, ಪ್ಯಾರಿಸ್ಟಿಪಾರ್ವ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ ಈ ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ಮೌರ್ಯ, ಮಹಾಪದ್ಮ ಅಥವಾ ಧನ ನಂದರ ಮಗ , ಕ್ರಿ.ಪೂ 1534 ಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಯುಧಿಷ್ಠಿರ ಶಕೆಯ 1604 ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ತಂದೆಯ ನಂತರ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕೆ ಬಂದನು, ಇದು ಗ್ರೇಟ್ ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದ ವರ್ಷವಲ್ಲ. ಆ ಘಟನೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಗ್ರೀಕ್ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಕ್ರಿ.ಪೂ 328-327ರಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮತ್ತು ಕ್ರಿ.ಪೂ 1534 ರಲ್ಲಿ ಗ್ರೀಕ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ.
ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಚಾಣಕ್ಯ ಇಡೀ ಭಾರತವನ್ನು ಒಂದೇ ಮಗಧ ಆಳ್ವಿಕೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ತರಲು ಬಯಸಿದ್ದನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಕೆಲವು ಚಲನಚಿತ್ರಗಳು ಸಹ ಬಂದಿದೆ. ಆದರೆ ಅದು ತಪ್ಪು!!
ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಸಿಸೇರಿಯನ್ ಅಥವಾ ಸಿ-ಸೆಕ್ಷನ್ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ ನಡೆಸಿದ ಆರಂಭಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಚಾಣಕ್ಯ ಒಬ್ಬರು!
ಚಾಣಕ್ಯ ಅವರು ಚಂದ್ರಗುಪ್ತನ ದೇಹ ವಿಷಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಲುವಾಗಿ ಅವನ ಊಟಕ್ಕೆ ಣ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿಷವನ್ನು ಸೇರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ರಾಜನ ಪತ್ನಿ ತನ್ನ ಗಂಡನೊಂದಿಗೆ ಊಟ ಮಾಡಲು ಚಾಣಕ್ಯ ಏಕೆ ಒಪ್ಪಿಲ್ಲವೆಂದು ಸಂದೇಹ ಪಡುತ್ತಾಳೆ.
ಅವಳು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಅವನ ಆಹಾರವನ್ನು ಸವಿಯುತ್ತಾಳೆ ಮತ್ತು ವಿಷದಿಂದ ಸೋಂಕಿಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾಳೆ. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಅವಳು 8 ತಿಂಗಳ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಳು. ಮಗಧ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಮೌರ್ಯ ರಾಜವಂಶದ ಭವಿಷ್ಯದ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯನ್ನು ಉಳಿಸಲು, ಚಾಣಕ್ಯ ಆಕೆಯ ಗರ್ಭದ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮಾಡಿ ಮಗುವನ್ನು ಹೊರಗೆ ತರುತ್ತಾರೆ.ದರೆ ವಿಷದ ಒಂದು ಹನಿ (ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಬಿಂದು) ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಭ್ರೂಣವನ್ನು ತಲುಪಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೂ ಅವನು ಬದುಕುಳಿಯುತ್ತಾನೆ. ತಾಯಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಾಳೆ. ಆ ಮಗು ಒಂದು ಹನಿ (ಬಿಂದು) ವಿಷದಿಂದ ಬದುಕುಳಿದಿದ್ದರಿಂದ ಅವನಿಗೆ ಚಾಣಕ್ಯ ಅವರು ಬಿಂದುಸಾರ ಎಂದು ಹೆಸರಿಂದ ಕರೆದರು,
ಪತ್ನಿಯ ಸಾವಿನ ನಂತರ ಚಂದ್ರಗುಪ್ತ ನಿವೃತ್ತರಾಗುತ್ತಾನೆ ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಸಾಯುತ್ತಾರೆ. ಚಾಣಕ್ಯನ ಶತ್ರುಗಳು ಅವನನ್ನು ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲು ಬಯಸಿದ್ದರಿಂದ, ಅವನು ತನ್ನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಗರ್ಭವನ್ನು ಕತ್ತರಿಸಿ ಕೊಂದನೆಂದು ಬಿಂದುಸಾರನಿಗೆ ತನ್ನ ತಂದೆ ಬಗ್ಗೆ ತಪ್ಪು ಕಲ್ಪನೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಚಾಣಕ್ಯ ಅವರು ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ನಿವೃತ್ತರಾಗುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ‘ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ’ ಬರೆಯುವಲ್ಲಿ ಗಮನಹರಿಸುತ್ತಾರೆ
ತನ್ನ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದಲ್ಲಿ, ಅವರು ಬೌದ್ಧಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಂಡಂತೆ ನಟಿಸುತ್ತಾರೆ ಹಾಗೂ ಯಾವುದೇ ಕಠಿಣ ಪರಿಶ್ರಮ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದ ಮತ್ತು ಆ ಧರ್ಮ ಭಿಕ್ಷೆ ಬೇಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಬದುಕಬಲ್ಲ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಧರ್ಮ ಎಂದು ಶತ್ರುಗಳಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಾರೆ.
ಅವರ ಶತ್ರುಗಳು ಅದನ್ನು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.ಬೌದ್ಧಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಮತಾಂತರಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಸನ್ಯಾಸಿಗಳಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಸಚಿವಾಲಯದಿಂದ ತೆಗೆದುಹಾಕಲ್ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಚಾಣಕ್ಯ ಸತ್ತಿದ್ದನು, ಆದರೆ ಅವನು ಸಾವಿನ ನಂತರವೂ ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.
ಚಾಣಕ್ಯ ಬೌದ್ಧ ಸನ್ಯಾಸಿ!
ಕೊನೆಯ ಮೌರ್ಯ ರಾಜ ಬೃಹದಾಶ್ವನ ಸೇನಾಧಿಪತಿ ಪುಷ್ಯಮಿತ್ರನು ಅವನನ್ನು ಕೊಂದು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡನು. ಆತನಿಂದ ಶುಂಗ ರಾಜವಂಶವ ಪ್ರಾರಂಬವಾಗಿತ್ತು.ಇದು ಮಗಧವನ್ನು ಇನ್ನೂ 300 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 1218-918) ಆಳಿತು.
ಶುಂಗ ರಾಜವಂಶದ ರಾಜರ ಪಟ್ಟಿ
- ಪುಶ್ಯಮಿತ್ರ ಅಥವಾ ಪುಷ್ಪಮಿತ್ರ 1218 - 1158
- ಅಗ್ನಿಮಿತ್ರ 1158 - 1108
- ವಾಸುಮಿತ್ರ 1108 - 1072
- ಸುಜ್ಯಾಷ್ಟ 1072 - 1055
- ಭದ್ರಕ ಅಥವಾ ಆಂಧ್ರಕಾ 1055 - 1025
- ಪುಲಿಂಡಕ 1025 - 992
- ಗೋಶವಾಸು 992 - 989
- ವಜ್ರಮಿತ್ರ 989 - 960
- ಭಾಗವತ 960 - 928
- ದೇವಭೂತಿ ಅಥವಾ ಕ್ಷೇಮಭೂತಿ 928 - 918
ಶುಂಗ ರಾಜವಂಶದ ಕೊನೆಯ ರಾಜ ದೇವಭೂತಿ, ತನ್ನ ಹದಿಹರೆಯದ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದ ಸಂತೋಷ ಮತ್ತು ಲೈಂಗಿಕ ಆನಂದದ ಜೀವನಕ್ಕೆ ವ್ಯಸನಿಯಾಗಿದ್ದನು, ಕೇವಲ 10 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಳಿದನು.
ಅವನು ತನ್ನ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮಂತ್ರಿ ವಾಸುದೇವನ ಕೈಗೆ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿದನು ಮತ್ತು ವಿದಿಶಾಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದನು, ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿವಿದಿಶಾ ಅಲ್ಲಿನ ನೃತ್ಯಗಾರ್ತಿಯರಿಗೆ ಹೆಸರಾಗಿತ್ತು. ಅವನು ವಾಸುದೇವನ ಸುಂದರ ಮಗಳನ್ನು ಮೋಹಿಸಿ ಕೊಲ್ಲುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ತಿಳಿದ ನಂತರ ವಾಸುದೇವನು ಸೇಡು ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಅವನು ರಾಜನನ್ನು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ನರ್ತಕಿಯ ಬಳಿ ಕಳುಹಿಸುತ್ತಾನೆ, ಅವನು ಸೇವಿಸಿದ ಪಾನೀಯಕ್ಕೆ ಆಕೆ ವಿಷ ಬೆರೆಸಿರುತ್ತಾಳೆ. ಅದನ್ನು ಕುಡಿದ ದೇವಭೂತಿ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಾನೆ. ಮಗಧದ ಜನರು ರಾಜನ ಮರಣವನ್ನು ಕಂಡರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಮುಂದೆ ವಾಸುದೇವ ಕಣ್ವ ಆಡಳಿತಗಾರರಾಗಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿಕೊಂಡ.
ಅಲ್ಲಿಂದ ಕಣ್ವ ರಾಜವಂಶ ಮಗಧವನ್ನಾಳಿತ್ತು. ಇದು ಈ ಮಗಧ ಬಾಗವನ್ನಾಳಿದ ಏಳನೇ ರಾಜವಂಶ.
ಕಣ್ವ ರಾಜವಂಶವು ಕೇವಲ 4 ಪೀಳಿಗೆಗೆ (85 ವರ್ಷಗಳು) ಆಳಿತು
- ವಾಸುದೇವ ಕಣ್ವ 918 - 879
- ಭೂಮಿಮಿತ್ರ 879 - 855
- ನಾರಾಯಣ 855 - 843
- ಸುಶರ್ಮ843 - 833
ವಾಸುದೇವ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಕುಟುಂಬದ ವಂಶಸ್ಥ. ಅವನು ಮಗಧವನ್ನು ನ್ಯಾಯದಿಂದ ಆಳಿದ. ಆ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಆ ವಂಶದ ಕಡೆಯ ರಾಜನಾದ ಸುಶರ್ಮನನ್ನು ಅವನ ಮಂತ್ರಿ ಸಿಂಧುಕಾ ಅಥವಾ ಶ್ರೀಮುಖ (ಆಂಧ್ರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ) ಕೊಂದು ಹಾಕಿದ್ದನು. ಮತ್ತು ಆತ ಕ್ರಿ.ಪೂ 833 ರಲ್ಲಿ ಮಗಧ ಸಿಂಹಾಸನವೇರಿದ್ದನು.
ಅಲ್ಲಿಂದ ಮಗಧವನ್ನು ಆಂಧ್ರ ರಾಜವಂಶವು 506 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಳಿತು.!!
No comments:
Post a Comment