ಮಗಧದಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ರಾಜವಂಶದ ಆಳ್ವಿಕೆ- ಕ್ರಿ.ಪೂ 4 ರಿಂದ ಸಹಸ್ರ ವರ್ಷಗಳ ಆಂಧ್ರ ಇತಿಹಾಸ

ಕಣ್ವ ರಾಜವಂಶದ ಕೊನೆಯ ರಾಜ (ಮಗಧ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳುವ 7 ನೇ ರಾಜವಂಶ), ಸುಶರ್ಮನನ್ನು  ಅವನ  ಮಂತ್ರಿ ಸಿಂಧುಕಾ ಅಥವಾ ಶ್ರೀಮುಖ (ಆಂಧ್ರ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ) ಕೊಂದು ಕ್ರಿ.ಪೂ 833 ರಲ್ಲಿ ಮಗಧ ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕೆ ಏರಿದ.

ಈ ಲೇಖನವು ಕ್ರಿ.ಪೂ 4159 ರಿಂದ ಮಗಧ ಇತಿಹಾಸದ ಸರಣಿಯ ಮುಂದುವರಿಕೆಯಾಗಿದೆ.

ಆಂಧ್ರ ರಾಜವಂಶದ ಸ್ಥಾಪಕನಿಗೆ ವಿವಿಧ ಪುರಾಣಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದೆ. (ಮಗಧವನ್ನು ಆಳುವ ಎಂಟನೇ ರಾಜವಂಶ) ಮತ್ಸ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಶಿಶುಕಾ, ವಿಷ್ಣು ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಸಿಪ್ರಕಾ, ವಾಯು ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಸಿಂಧುಕಾ, ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಚೆಸ್ಮಾಕಾ, ಮತ್ತು ಶೂದ್ರಕ ಅಥವಾ ಶೂರಕ . ಇವು ಸಿಮುಕಾನ  ಅಪಭ್ರಂಶ ರೂಪಗಳಾಗಿದೆ.

ಕೇರಳವನ್ನಾಳುತ್ತಿದ್ದ ಮಹಾಬಲಿ, ಪಾತಾಳ(ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕಾ)ಕ್ಕೆ ಹೋದ ನಂತರ  , ಅವರ 6 ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳು ಪೂರ್ವದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ನಡುವೆ ಜನಾಂಗ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ಮುಂದಾದರು. ಅವು ಅಂಗ, ವಂಗ, ಕಳಿಂಗ, ಸುಮ್ಹ, ಪುಂಡ್ರ ಹಾಗೂ , ಆಂಧ್ರ. ಈ ಹೆಸರುಗಳ ಮೇಲೆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಗಳು ಬಂಗಾಳ ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶದ ನಡುವೆ ರೂಪುಗೊಂಡವು. ಆಂಧ್ರ ರಾಜವಂಶವು 506 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಳಿತು ಎಂದು ಮತ್ಸ್ಯ ಪುರಾಣ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ.

ಮಗಧವನ್ನು ಆಳಿದ ಆಂಧ್ರ ರಾಜರ ಪಟ್ಟಿ:

1. ಶ್ರೀಮುಖಾ ಅಥವಾ ಸಿಂಧುಕಾ 833 - 810
2. ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣ ಶಾತಕರ್ಣಿ810 - 792
3. ಶ್ರೀಮಲ್ಲ ಶಾತಕರ್ಣಿ 792 - 782
4. ಪೂರ್ಣೋತ್ಸಂಗ 782 - 764
5. ಶ್ರೀಶಾತಕರ್ಣಿ 764 - 708
6. ಸ್ಕಂಧಶತಂಬಿನ್ 708 - 690
7. ಲಂಬೋದರ 690 - 672
8. ಅಪಿತಕ  672 - 660
9. ಮೇಘಸ್ವತಿ 660 - 642
10. ಶತಶ್ವತಿ 642 - 624
11. ಸ್ಕಂದ ಶಾತಕರ್ಣಿ624 - 617
12. ಮೃಗೇಂದ್ರ ಶಾತಕರ್ಣಿ617 - 614
13. ಕುಂತಲ ಶಾತಕರ್ಣಿ 614 - 606
14. ಸೌಮ್ಯ ಶಾತಕರ್ಣಿ606 - 594
15. ಶತಶಾತಕರ್ಣಿ 594 - 593
16. ಪುಲೋಮಾ ಶಾತಕರ್ಣಿ 593 - 557
17. ಮೇಘ ಶಾತಕರ್ಣಿ 557 - 519
18. ಅರಿಷ್ಟ ಶಾತಕರ್ಣಿ (ಅವನ  ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆದಿ ಶಂಕರ ಕ್ರಿ.ಪೂ 509 ರಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು) 519 - 494
19. ಹಾಲ ಶಾತವಾಹನ (ಕೆಲ ರಾಜರು ಮಾತ್ರ ಶಾತಕರ್ಣಿ ಬದಲಿಗೆ ಶಾತವಾಹನ ಎಂದುಕರೆದುಕೊಂಡರು) 494 - 489
20. ಮಾಂಡಲಕ ಶಾತವಾಹನ 489 - 484
21. ಪುರಿಂದ್ರಸೇನ (ಅವನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆದಿ ಶಂಕರರು ಕ್ರಿ.ಪೂ 477 ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮೈಕ್ಯರಾದರು) 484 - 463
22. ಸುಂದರ ಶಾತಕರ್ಣಿ 463 - 462
23. ಚಕೋರ ಶಾತಕರ್ಣಿ 462 - 461½
24. ಮಹೇಂದ್ರ ಶಾತಕರ್ಣಿ461½ - 461
25. ಶಿವ ಶಾತಕರ್ಣಿ 461 - 433
26. ಗೌತಮಿ ಪುತ್ರ ಶಾತಕರ್ಣಿ 433 - 408
27. ಪುಲೋಮಾ II (ವಸಿಷ್ಠಪುತ್ರ ಪುಲುಮಾವಿ) 408 - 376
28. ಶಿವಶ್ರೀ ಶಾತಕರ್ಣಿ 376 - 369
29. ಶಿವಸ್ಕಂದ ಶಾತಕರ್ಣಿ 369 - 362
30. ಯಜ್ಞ ಶ್ರೀ ಶಾತಕರ್ಣಿ 362 - 343
31. ವಿಜಯ ಶ್ರೀ ಶಾತಕರ್ಣಿ  343 - 337
32. ಚಂದ್ರ ಶ್ರೀ ಶಾತಕರ್ಣಿ 337 - 334
33. ಪುಲೋಮಾ III (ಚಿಕ್ಕ) 334 - 327

ಕ್ರಿ.ಪೂ 4 ರಿಂದ ಸಹಸ್ರ ವರ್ಷಗಳ  ಆಂಧ್ರ ಇತಿಹಾಸ

ಐತರೇಯ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ , ಮಹಾಭಾರತ ಮತ್ತು ಭಾಗವತ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕುರುಕ್ಷೇತ್ರ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಆಂಧ್ರ ದೇಶೀಯರು ಕೌರವರ ಕಡೆ ಹೋರಾಡಿದರು. ಅಶ್ವಮೇಧ ಯಾಗದಲ್ಲಿ (ಕ್ರಿ.ಪೂ. 3100 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ) ಉಳಿದವರನ್ನು ಸಹದೇವನು ಸೋಲಿಸಿದನು.

ಚಾಣೂರ ಎಂಬ ಆಂಧ್ರನನ್ನು ಭಾಗವತದಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕಂಸ ತನ್ನ ಮಾವ ಜರಾಸಂಧನ ಸಹಾಯಕರಾದ ಪ್ರಲಂಬ, ಬಕ, ಚಾಣೂರ, ತಿರುವರ್ತ, ಆಘಾ, ಮುಷ್ಟಿಕಾ, ಅರಿಷ್ಟ, ಖಗ, ಶಕಟಾಸುರ, ಪೂತನ,ಕೇಶಿ, , ಧೆನುಕಾ, ವನ, ಭೂಮಾ ಮತ್ತು ಇತರ ಅಸುರರ ಸಹಾಯದಿಂದ ಯಾದವರನ್ನು ಪೀಡಿಸಿದರು.

ಇದರಲ್ಲಿ ಚಾಣೂರ ಆಂಧ್ರದ ಕುಸ್ತಿಪಟುವಾಗಿದ್ದು  ಕೃಷ್ಣನಿಂದ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟನು, ಕ್ರಿ.ಪೂ 1418 3218 ರಂದು (ಶಿವ ರಾತ್ರಿ ದಿನ) ಕಂಸನ ವಧೆಯಾಗಿತ್ತು.

ವಿಷ್ಣು ಸಹಸ್ರನಾಮದಲ್ಲಿ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಚಾಣೂರಾಂಧ್ರ ನಿಶೂಧನಃ ಎಂದು ಕರೆದಿದೆ. ಅಂದರೆ ಚಾಣೂರ  ಎಂಬ ಆಂಧ್ರ ಯುವಕನ ಕೊಲೆಗಾರ ಎಂದರ್ಥ. ಕ್ರಿ.ಪೂ 4 ನೇ ಸಹಸ್ರಮಾನದಿಂದಲೂ ಆಂಧ್ರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಜನಾಂಗ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಇದು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ಕ್ರಿ.ಪೂ 1000 ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಆಂಧ್ರವನ್ನು ಅನೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಯಿತು, ವಲ್ಲಭ ಎಂಬ ಯೋಧನು ಅವರನ್ನು ಒಂದು ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಒಂದುಗೂಡಿಸಿದನು, ಅದನ್ನು ಅವನು ‘ತ್ರಿಲಿಂಗ ದೇಶಂ’ ಎಂದು ಕರೆದನು.

ತ್ರಿಲಿಂಗ

ಭಗವಾನ್ ಶಿವನು ನೀಡಿದ ವರದಾನದ ಪ್ರಕಾರ, ಮೂರು-ಲಿಂಗಗಳ (ದ್ರಾಕ್ಷಾರಾಮಂ - ಶ್ರೀಶೈಲಂ - ಕಾಳೇಶ್ವರಂ) ನಡುವೆ ರೂಪುಗೊಂಡ ತ್ರಿಕೋನ ಆಕಾರದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅವನಿಂದ ಆಳಲ್ಪಟ್ಟಿತು. ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ತ್ರಿಲಿಂಗ ದೇಶಂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು.

ಅವರನ್ನು ಆಂಧ್ರ ಮಹಾ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು, ಅವರ ದೇವಾಲಯವು ಶ್ರೀಕಾಕುಳಂನಲ್ಲಿದೆ.(ವಿಜಯವಾಡದ ಹತ್ತಿರ) ಮತ್ತು ಇದು 3000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಆಂಧ್ರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು.

ಅವರ ತಂದೆ 30000 ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಯೋಧರ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದನು. ಕಣ್ವ ರಾಜವಂಶದ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ರಾಜ್ಯವು ಪತನವಾಗಿ ಮಗಧ ರಾಜರಿಗೆ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದ ನಂತರ ಅವರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಬೇರೆ ಬೇರೆಯಾದರು. ಅವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು (ಸಿಮುಕ / ಶ್ರೀಮುಖ) ಸುಶರ್ಮನನ್ನು (ಕಣ್ವ ವಂಶದವರಲ್ಲಿ ಕಡೆಯವನು)ಕೊಂದು ಮಗಧ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಸ್ವಾಧೀನಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ರಾಜವಂಶದ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

ಸಿಂಹಕ ಶ್ರೀ ಶಾತಕರ್ಣಿಅಥವಾ ಶ್ರೀಮುಖ, ಅಥವಾ ಸಿಂಧುಕಾ ಕ್ರಮೇಣ ನಾರಾಯಣ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಸಚಿವ ಮತ್ತು ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥನ ಹುದ್ದೆಗೇರಿದನು. ಅವನು ಸುಶರ್ಮನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿದ್ದನು. ಆತ ಮಗಧ ಸೈನ್ಯದೊಳಗೆ ಆಂಧ್ರ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

ಸುಶರ್ಮ  ಮಂತ್ರಿಯ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಬೆಯಾಗಿದ್ದಮುಖ, ತನ್ನ ಆಂಧ್ರ ಸೈನ್ಯದ ಸಹಾಯದಿಂದ ರಾಜನನ್ನು ಕೊಂದು ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ವಹಿಸಿಕೊಂಡ.

ಅವನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆಂಧ್ರ ಶಾತವಾಹನ ರಾಜವಂಶವು ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ, ಕಾಶ್ಮೀರದಿಂದ ದಕ್ಷಿಣದವರೆಗೆ ಹರಡಿತು.

ಆಂಧ್ರ ಶಾತವಾಹನ  ಜನಾಂಗವು ಹಲವಾರು ಶಾಖೆಗಳಾಗಿ ಹರಡಿತು ಮತ್ತು ಭಾರತದಾದ್ಯಂತ ವಿಸ್ತರಿಸಿತು.ಎಂದು ಪುರಾಣಗಳು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತವೆ.

ಕಾಶ್ಮೀರ ರಾಜರ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ 127 ನೇ ರಾಜ, “ಸಂಗ್ರಾಮ ರಾಜ (ಕ್ರಿ.ಶ. 1012-1027)“, ದಿಡ್ಡಾ ದೇವಿಗೆ ಸೋದರಳಿಯ ಅಥವಾ ಸಹೋದರನ ಮಗ; ಮತ್ತು ಲೋಹರ್ ರಾಜನ ಮಗ. ರಾಜತರಂಗಿಣಿ ಅವರು ಶಾತವಾಹನ ಕುಟುಂಬದ ವಂಶಸ್ಥರು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ.

ಶ್ರಿಮುಖ ತನ್ನ ಕೊನೆಯ ಆಡಳಿತದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕ್ರೂರನಾದನು ಮತ್ತು ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟನು.

"ಶಾತವಾಹನ ಎಂದರೆ ಸಿಂಹದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಓಡಾಡುವ ಮಾನವ ಎಂದು ಅರ್ಥವಿದೆ. ಆಂಧ್ರರು ಸಿಂಹಕ್ಕೆ ವಿಶೇಷ, ಗೌರವ ಮತ್ತು ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸಿಂಹದ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುವ ಮಹಿಳೆ, ‘ಸಿಂಹಸ್ಥ ’ ಅವರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲೆ ಕೆತ್ತಿದ ದೇವತೆಗಳ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯ ದೇವತೆ. ಈ ರಾಜವಂಶದ 19 ನೇ ರಾಜ, ಅರಿಷ್ಟ ಶಾತಕರ್ಣಿ ಮಗ ಹಾಲಾ ಆದಿ ಶಂಕರಾಚಾರ್ಯರಿಗೆ ಸಮಕಾಲೀನ.

ಹಾಲ ಶಾತಕರ್ಣಿ ಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ ಆಸಕ್ತಿ ಇತ್ತು ಮತ್ತು ದೇಶದ ಪ್ರಾಕೃತ ಅಥವಾ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಹಿತ್ಯದ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ವಿಶೇಷ ಗಮನ ನೀಡಿದ್ದನು. ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಬದಲು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಭಾಷೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಚಿತವಾಗಿರುವ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಅಗತ್ಯತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ 

ಉಲ್ಲೇಖದೊಂದಿಗೆ ಜೋಡಿಸಲಾದ ಕಾತಂತ್ರ ವ್ಯಾಕರಣಈ ರಾಜನ ಮಂತ್ರಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಿಂದ ಬಂದಿದೆ.

ಪ್ರಾಚೀನ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಉಪಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆದ ‘ಸಪ್ತ-ಶತಕ ಅಥವಾ ‘ಏಳು ಶತಮಾನಗಳು’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಕಾಮಪ್ರಚೋದಕ ಪದ್ಯಗಳ ಸಂಕಲನದ ಸಂಯೋಜನೆ ಹಾಲ ಶಾತಕರ್ಣಿಯದ್ದಾಗಿದೆ

.

21 ನೇ ರಾಜ ಪುರಿಂದ್ರಸೇನನ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಸಪ್ತರ್ಶಿ ಮಂಡಲ (ಅಥವಾ ಗ್ರೇಟ್ ಬೀರ್)ಕ್ರಿ.ಪೂ 3176 ರಲ್ಲಿ ಮಾಘಾದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ 2700 ವರ್ಷಗಳ ಒಂದು ಚಕ್ರವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿತು ಮತ್ತು ಕ್ರಿ.ಪೂ 476 ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಮಾಘಾದಿಂದ ತನ್ನ 2 ನೇ ಚಕ್ರವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿತು.

ಗೌತಮಿಪುತ್ರ ಶಾತಕರ್ಣಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಕ್ಷಾತ್ರಪಗಳು(ಶಾತವಾಹನರಿಗೆ ಶಕರು  ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ) ತಮ್ಮ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿದನು. ಅವನು ಶಾತವಾಹನರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಪುನರುಜ್ಜೀವನಗೊಳಿಸಿದ. ಶಕರು (ಪಶ್ಚಿಮ ಕ್ಷಾತ್ರಪರು), ಪಹ್ಲವರು ((ಇಂಡೋ-ಪಾರ್ಥಿಯನ್ನರು), ಮತ್ತು ಯವನರನ್ನು (ಇಂಡೋ-ಗ್ರೀಕರು) ಸೋಲಿಸಿದನು. ಶತ್ರುಗಳ ಒಕ್ಕೂಟದ ವಿರುದ್ಧ ಹಲವಾರು ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಅವನು ವಿಜಯಶಾಲಿಯಾಗಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ರಾಜರ ಹೆಸರಿಗೆ ಅವರ ತಾಯಿ ಹೆಸರಿನ ಸೇರ್ಪಡೆಗೆ ಕಾರಣ 

ಗೌತಮಿ ಪುತ್ರ ಶಾತಕರ್ಣಿ ಗೌತಮಿಪುತ್ರನ ತಾಯಿ ಗೌತಮಿಯಾಗಿದ್ದು ಗೌತಮಿಪುತ್ರನೆಂದರೆ  ಗೌತಮಿ ಬಾಲಶ್ರೀಯ ಪುತ್ರ” ಎಂದರ್ಥ, ಆದರೆ ಶಾತಕರ್ಣಿಹಲವಾರು ಶಾತವಾಹನರಾಜರಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಾಗಿದೆ. ವಸಿಷ್ಠಪುತ್ರ ಪುಲುಮಾವಿ (“ಪುಲುಮಾವಿ, ವಸಿಷ್ಠನ ಮಗ”) ಸೇರಿದಂತೆ ಇತರ ಶಾತವಾಹನ ನ ರಾಜರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿಯೂ ಇಂತಹ ಉದಾಹರಣೆ ಸಿಕ್ಕುತ್ತವೆ.ಇವುಗಳು ಮಾತೃಪ್ರಧಾನತೆ ಅಥವಾ ಮಾತೃಭಾಷಾ ಮೂಲದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ.ನಿಜವಾದ ವಿವರಣೆಯೆಂದರೆ, ಆಡಳಿತಗಾರರು ವಿವಿಧ ರಾಜಮನೆತನದ ಹಲವಾರು ಹೆಂಡತಿಯರನ್ನು ಮದುವೆಯಾದ ಕಾರಣ, ರಾಜಕುಮಾರನನ್ನು ತನ್ನ ತಾಯಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಗುರುತಿಸಿದ್ದರು!

ಆಂಧ್ರ ರಾಜವಂಶದ 33 ರಾಜರು ಮಗಧವನ್ನು 506 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಳಿದರು; ಮತ್ತು ಅವರು ಸಿಂಹಾಸನದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಅವರ ರಾಜ್ಯವು ಶ್ರೀ ಪಾರ್ವತಿಯ ಆಂಧ್ರ-ಭೂತ್ಯ ರಾಜರು ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಗುಪ್ತರ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಿತು.

ಚಂದ್ರಗುಪ್ತನು ಘಟೋಕ್ಚ ಗುಪ್ತನ ಪುತ್ರ ಹಾಗೂ ಶ್ರೀಗುಪ್ತನ ಮೊಮ್ಮಗ. ಶ್ರೀಗುಪ್ತ ಶ್ರೀ ಪರ್ವತ (ನೇಪಾಳ) ದಿಂದ ಬಂದವನು. ಮೂಲತಃ ವಿಜಯಶ್ರೀ ಶಾತಕರ್ಣಿ ಶ್ರೀಗುಪ್ತನ ಕೆಳಗೆ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಸೇರಿದ್ದನು ಮಗಧ ಮತ್ತು ಆಂಧ್ರ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿಯೇ ಒಬ್ಬ ಮಂತ್ರಿ ಅಥವಾ ಅಧಿಕಾರಿಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ರಾಜನನ್ನು ಪದಚ್ಯುತಗೊಳಿಸಿ ತನ್ನ ಹೊಸ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದ್ದು ಇದು ಮೊದಲಿನ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿದೆ.

ಆಂಧ್ರ ರಾಜವಂಶದ ಕೊನೆಯ ಇಬ್ಬರು ರಾಜರು- ಚಂದ್ರಶ್ರೀ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಗ (ಪುಲೋಮನ್ III) ದುರ್ಬಲರಾಗಿದ್ದರು.ಮತ್ತು ಅವರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಾದ ಘಟೋತ್ಕಚ ಗುಪ್ತ ಹಾಗೂ ಅವರ ಮಗ ಚಂದ್ರ ಗುಪ್ತರ ಕೈಗೊಂಬೆಗಳಾಗಿದ್ದರು.ಅವರಲ್ಲಿ ಎರಡನೆಯವ ರಕ್ಷಣೆಯ ಸೋಗಿನಲ್ಲಿ ಕ್ರಿ.ಪೂ 327 ರಲ್ಲಿ, ಚಂದ್ರಶ್ರೀ ಅವರ ಅಪ್ರಾಪ್ತ ಪುತ್ರ ಪುಲೋಮನ್ IIIರ ಪರವಾಗಿ ರಾಜಕುಮಾರನನ್ನು ಕೊಂದು ಮಗಧ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದನು, ಅದೇ ವರ್ಷ ಯವನ ರಾಜ  , ಅಲೆಕ್ಸಾಂಡರ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಭಾರತದ ಮೇಲೆ ಅಧಿಪತ್ಯ ಸಾಧಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ , ಹಿಂದೂಕುಶ್ ಪರ್ವತಗಳತ್ತ ಆಗಮಿಸಿದ.